Tore Knutsen Grødem

Andre Hendelser og Egenskaper:

• Bygdebok: Grødem, Randaberg, Rogaland, Norway; I 1604 vart altså Grødem delt i to bruk på kvart 21 spann, 18 spann i sjølve Grødemog 3 spann i Dusavik. Tore Knutsson fekk det som sidan vart bruk 1 og broren Per Knutsson det som vart bruk 8. Dei var begge vørde menn som betalte alle skattar og avgifter som dei skulle, stundom kvar for seg og stundom i lag. Me høyrer heller ikkje at dei nokon gong var i konflikt med andre bygdefolk, med lova eller med styresmaktene. Derimot var dei stundom domsmenn eller vitne på bygdetinget. Per var elles kyrkjeverje for Randaberg kyrkje nokre år før 1620, medan Tore syner oss den gode ætta si ved at sonen Knut sist i hundreåret kunne verta lensmann. Det kan og sjå ut til at dei dreiv garden tolleg bra. Dei to betalte alltid kongetienda i hop, og medan dei fyrste året berre betalte 46 kg korn, betalte dei i 1634 58 kg, i 1640 69 kg og i 1645 78 kg korn. Det vil seia at dei i 1645 kvar for seg betalte like mykje som faren hadde betalt for heile Grødem i 1604. Og sidan tienda vart rekna i høve til avlinga, må me tru at ho, saman med åkerarealet, må ha vorte dobla på desse 40 åra. I høve til andre bønder i bygda, hadde dei to bøndene på Grødem ei tiend 10% større enn gjennomsnittet i bygda. Det vil ganske sikkert seia at også avlinga var tilsvarande større. Såleis ser me at garden då fødde to bønder sikkert like godt som han fødde ein 40 år tidlegare. Eit anna teikn på velstanden på Grødem, er talet på tenestefolk. Medan det elles i soknet berre var eit tyend for kvar annan bonde i 1645, hadde kvar brukar på Grødem både dreng og tenestejente. Både Per og Tore sat ganske lenge på garden. Per døydde fyrst, kring 1638. Me kjenner til sju av borna han hadde med kona, Ragnhild Sjursdotter. Ho gifta seg opp att med 30-åringen Jens Eivindsson frå Trones i Høyland. Etter det me veit, var han ein mann som gjorde rett for seg på alle måtar. Han døydde barnlaus i 1666. Kva tid Tore døydde, veit me ikkje. Men siste gongen han vert nemnd her på garden var i 1649. Og i 1655 finn me for fyrste gongen sonen Knut Toresson nemnd som bonde på bruk 1. -------------------- Tore Knutsson (1604 - 1649/55), d. br. hl. 1,1. Ett kjent barn: Knut, f. ca. 1620, d. br. hl. 3

Familie/Ektefelle/partner: Ukjent. [Gruppeskjema] [Familiediagram]

1. Knut Toresen Grødem ble født ca. 1620 , Grødem, Randaberg, Rogaland, Norway; døde 1706, Grødem, Randaberg, Rogaland, Norway.

Andre Hendelser og Egenskaper:

• Bygdebok: Mellom 1580 og 1604, Grødem, Randaberg, Rogaland, Norway; Knut og Asgerd Samanheng i gardshistoria på Grødem får me fyrst med Knut Grødem. Nett når han vart bonde på Grødem, veit me ikkje. Men det ligg nær å tru at han tok over her på garden ein gong i 1570-åra. To av sønene hans, Tore og Per, tok over på Grødem etter faren i 1604. Dei kan såleis ikkje ha kome til verda stort seinare enn kring 1580. Og faren kan difor heller ikkje ha vorte bonde stort seinare. Med så vaksne søner må Knut sjølv ha vorte fødd før 1560. Om kona til Knut veit me berre at ho heitte Asgerd. Fyrste gongen me finn Knut nemnd, var i 1591 då han var lagrettemann i samband med kongekroninga av Kristian 4. Sidan finn me han nemnd fram til 1604 som einaste bonden på Grødem. At han var med på kongehyllinga, kan tyda på han var ein vørd mann i bygda. Når det gjeld rikdom, veit me berre at han dei siste åra før han gav frå seg garden, betalte 31 — 35 kg korn i kongetiend. Det var litt i overkant av gjennomsnittet for heile bygda. Gardsdelinga i 1604 - Tore og Per tek over I 1604 flytta Knut til Vistnes og fekk seg bruk der. Samstundes vart Grødem delt i to like store partar på kvar 21 spann mellom dei to sønene, Tore og Per. Med det var det slutt med den epoken på Grødem då det berre var ein bonde på garden. Kva kan så grunnen ha vore til at det heile 1500-talet berre var ein bonde på Grødem? Årsaka må me venteleg sjå i den generelle utviklinga i bygda. I dei omlag 40 åra frå 1521 til 1563 auka brukartalet i Randaberg med fire. Samstundes vart fire øydegardar på ny busette. Resultatet vart at det på gardane busette i 1520 ikkje var bruksdeling i det heile. Den vesle folkeauken vart dirigert til øydegardane, så det vart ikkje noko stort press for å få fleire bruk på Grødem. I siste halvpart av 1500-talet heldt denne moderate brukarauken fram, og kring 1600 var det 25 brukarar i Randaberg. Tri av desse nye vart brukarar på Rygg, Harestad og Todnem. Dette kan kanskje tyda på at det i denne delen av Randaberg var eit visst press. Og den fyrste garden ein på 1600-talet fekk bruksdeling på var nett Grødem. -------------------- Knut (ca. 1580 - 1604), flytta i 1604 til Vistnes, br. 8, hl. 3. Gift med Asgerd. To barn: 1. Tore, d. br. hl. 2 2. Per, Grødem, br. 8, hl. 1
• Bygdebok: Mellom 1604 og 1619, Vistnes, Randaberg, Rogaland, Norway; Knut (1604 - 1619), jfr. Grødem, br. 1, hl. 1, Gift med Asgerd

Knut + Asgerd Grødem. [Gruppeskjema] [Familiediagram]

Andre Hendelser og Egenskaper:

• Bygdebok: Grødem, Randaberg, Rogaland, Norway; Knut og Asgerd Samanheng i gardshistoria på Grødem får me fyrst med Knut Grødem. Nett når han vart bonde på Grødem, veit me ikkje. Men det ligg nær å tru at han tok over her på garden ein gong i 1570-åra. To av sønene hans, Tore og Per, tok over på Grødem etter faren i 1604. Dei kan såleis ikkje ha kome til verda stort seinare enn kring 1580. Og faren kan difor heller ikkje ha vorte bonde stort seinare. Med så vaksne søner må Knut sjølv ha vorte fødd før 1560. Om kona til Knut veit me berre at ho heitte Asgerd. Fyrste gongen me finn Knut nemnd, var i 1591 då han var lagrettemann i samband med kongekroninga av Kristian 4. Sidan finn me han nemnd fram til 1604 som einaste bonden på Grødem. At han var med på kongehyllinga, kan tyda på han var ein vørd mann i bygda. Når det gjeld rikdom, veit me berre at han dei siste åra før han gav frå seg garden, betalte 31 — 35 kg korn i kongetiend. Det var litt i overkant av gjennomsnittet for heile bygda. Gardsdelinga i 1604 - Tore og Per tek over I 1604 flytta Knut til Vistnes og fekk seg bruk der. Samstundes vart Grødem delt i to like store partar på kvar 21 spann mellom dei to sønene, Tore og Per. Med det var det slutt med den epoken på Grødem då det berre var ein bonde på garden. Kva kan så grunnen ha vore til at det heile 1500-talet berre var ein bonde på Grødem? Årsaka må me venteleg sjå i den generelle utviklinga i bygda. I dei omlag 40 åra frå 1521 til 1563 auka brukartalet i Randaberg med fire. Samstundes vart fire øydegardar på ny busette. Resultatet vart at det på gardane busette i 1520 ikkje var bruksdeling i det heile. Den vesle folkeauken vart dirigert til øydegardane, så det vart ikkje noko stort press for å få fleire bruk på Grødem. I siste halvpart av 1500-talet heldt denne moderate brukarauken fram, og kring 1600 var det 25 brukarar i Randaberg. Tri av desse nye vart brukarar på Rygg, Harestad og Todnem. Dette kan kanskje tyda på at det i denne delen av Randaberg var eit visst press. Og den fyrste garden ein på 1600-talet fekk bruksdeling på var nett Grødem. -------------------- Knut (ca. 1580 - 1604), flytta i 1604 til Vistnes, br. 8, hl. 3. Gift med Asgerd. To barn: 1. Tore, d. br. hl. 2 2. Per, Grødem, br. 8, hl. 1
• Bygdebok: Vistnes, Randaberg, Rogaland, Norway; Knut (1604 - 1619), jfr. Grødem, br. 1, hl. 1, Gift med Asgerd